پرسش :

منظور از واژه «مُضْغَة» در قرآن کریم چیست؟


پاسخ :
«مُضْغَة» از مادّه «مَضْغ» به معنى جویدن غذا است؛ و به معنى قطعه ‌اى از گوشت است به اندازه‌اى که انسان یکبار مى‌ جود به شرط اینکه هنوز پخته نشده باشد. اطلاق این واژه بر یکى از مراحل جنین که بعد از حالت «علقه» است، به خاطر شباهتى است که با چنین گوشتى دارد.

در این هنگام جنین به صورت قطعه گوشت سرخ رنگى درمى ‌آید که در آن رگ ‌هاى فراوان سبز رنگى است؛ و گاه گفته مى‌ شود: «قَلْبُ اْلأَنْسانِ مُضْغَةٌ مِنْ جَسَدِهِ»؛ (قلب انسان قطعه گوشتى از جسد او است) این تعبیرات همه به یک ریشه باز مى ‌گردد.(1)

پی نوشت:
(1). معجم مقاییس اللغه‏، ابن فارس، احمد بن فارس‏، محقق/ مصحح: هارون، عبدالسلام محمد، مکتب الاعلام الاسلامی، قم‏‏، چاپ اول‏، بی تا، ج ‏5، ص 330؛ المفردات فی غریب القرآن، راغب اصفهانى حسین بن محمد، تحقیق: صفوان عدنان داود، دارالعلم- الدار الشامیة، دمشق –بیروت، چاپ اول، 1412 ق، ص 770، مضغ؛ مجمع البحرین، طریحى فخر الدین، تحقیق: سید احمد حسین، کتابفروشى مرتضوى، تهران، چاپ سوم، 1375 ش، ج ‏5، ص 16؛ لسان العرب، ابن منظور محمد بن مکرم، دار صادر، بیروت، چاپ سوم، 1414 ق، ج ‏8، ص 451؛ الصحاح‏، جوهرى، اسماعیل بن حماد، محقق / مصحح: عطار، احمد عبد الغفور، دار العلم للملایین،‏ چاپ اول‏، بیروت‏، بی تا، ج ‏4، ص 1326.

منبع: پیام قرآن، مکارم شیرازی، ناصر، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1386 هـ ش، چاپ نهم، ج 2، ص 75.